นพ.วิโรจน์ ตันติโกสุม

ทำไมต้องเตรียมลำไส้ก่อนส่องกล้อง?

การเตรียมลำไส้ เป็นกระบวนการในการทำให้ กากอาหารที่อยู่ในลำไส้ใหญ่ให้เหลือค้างน้อยที่สุด เพื่อให้แพทย์ที่ทำการส่องกล้องสามารถค้นหารอยโรคในลำไส้ได้อย่างชัดเจน แม่นยำ การเตรียมลำไส้ที่ไม่เพียงพอ ย่อมทำให้มี กากอาหารตกค้างในลำไส้ใหญ่ จะกีดขวางการมองเห็นของแพทย์ ทำให้การส่องกล้องคลาดเคลื่อน หรือ ในผู้ป่วยบางรายอาจจะต้องยกเลิกการส่องกล้อง

ขั้นตอนการเตรียมลำไส้ที่บ้านสำหรับผู้ป่วย

1 การเตรียมเรื่องการกินอาหาร

ก่อนตรวจ2วัน  ให้งดอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผักผลไม้ทุกชนิด เพราะอาหารเหล่านี้จะย่อยยากและมักจะตกค้างอยู่ในลำไส้ใหญ่

งดอาหารที่มีสีแดงหรือสีเข้ม เช่น แตงโม น้ำผลไม้สีแดง เพราะสีของเศษอาหารที่ตกค้างจะทำให้แพทย์ แปลผลการตรวจคลาดเคลื่อน 

ก่อนตรวจ1วัน  รับประทานเฉพาะอาหารย่อยง่าย เช่น โจ๊กเปล่า ขนมปัง ไข่ เต้าหู้ น้ำซุปใส น้ำผลไม้กรองกาก

งดอาหาร 6-8 ชั่วโมงก่อนเข้ารับการตรวจ แต่สามารถดื่มน้ําเปล่าหรือน้ําหวานใสๆได้ก่อน 2 ชั่วโมงก่อนเข้า รับการตรวจ

2 การรับประทานยาระบายเพื่อเตรียมลําไส้

เวลาในการใช้ยาระบายขึ้นกับว่าผู้ป่วยส่องกล้องในช่วงเวลาใด

ผู้ป่วยที่มีคิวส่องกล้องช่วงเช้า: ผู้ป่วยจะต้องรับประทานยาระบายในช่วงเย็น 1 วันก่อนเข้ารับการตรวจ อาจให้รับประทานเพิ่มเติมอีกในช่วงเช้าตรู่ของวันส่องกล้อง

ผู้ป่วยที่มีคิวส่องกล้องช่วงบ่าย: ผู้ป่วยสามารถมารับประทานยาระบายที่ รพ. หรือที่บ้านในช่วงเช้า ให้อุจจาระใส ประมาณ 2 ชั่วโมงก่อนเข้ารับการตรวจส่องกล้องในวันเดียวกัน

3.งดยาละลายลิ่มเลือด 3-7 วัน (ขึ้นอยู่กับชนิดและขนาดของยาที่รับประทาน) หรือตามแพทย์สั่ง

ลําไส้ที่สะอาดพร้อมตรวจส่องกล้องลําไส้ใหญ่เป็นอย่างไร?

ลําไส้ที่สะอาดพร้อมตรวจ คือลําไส้ที่เมื่อถ่ายอุจจาระครั้งสุดท้าย เหลืองใส ไม่มีกาก/เศษอาหารปนใน อุจจาระโดยแนะนําให้ผู้รับการตรวจถ่ายรูปในสุขภัณฑ์เพื่อให้เจ้าหน้าที่ช่วยประเมินความสะอาดของการเตรียม

ขณะส่องกล้องลําไส้ใหญ่จะมีอาการเจ็บปวดหรือไม่?

ผู้ป่วยจะไม่รู้สึกเจ็บปวด ขณะทําการตรวจส่องกล้องลําไส้ใหญ่ เพราะ ก่อนการส่องกล้อง ผู้ป่วย ส่วนใหญ่จะได้รับยานอนหลับทางหลอดเลือดดํา ที่ออกฤทธิ์ชั่วคราว ไม่ถึงขั้นยาสลบ ทำให้รู้สึกเหมือนนอนหลับลึก

หลังส่องกล้องต้องพักฟื้นนานหรือไม่?

หลังส่องกล้องผู้ป่วยอาจจะมีอาการง่วงได้จากฤทธิ์ยานอนหลับ ผู้ป่วย จึงต้องนอนสังเกตอาการ 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นสามารถกลับบ้านได้ สำหรับ ผู้ป่วยที่ใช้รถยนต์ส่วนตัว เพื่อความปลอดภัย จะต้องมี ญาติเป็นผู้ขับรถกลับบ้าน ไม่แนะนำให้ผู้ป่วย ขับรถกลับเอง

หลังส่องกล้องทราบผลเลยหรือไม่?

แพทย์สามารถแจ้งผลการส่องกล้องเบื้องต้นได้เลย แต่หากขณะส่องกล้องมีการตัด ติ่งเนื้อหรือ ชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิ ก็ต้องรอผลการตรวจชิ้นเนื้อ ใช้เวลารอผลประมาณ 1-2สัปดาห์